نقد برند جی ال ایکس

جی ال ایکس اولین تولید کننده تلفن همراه در ایران است که موفقیت‌هایی خوبی در زمینه تولید و فروش گوشی به دست آورده اما در زمینه برند اشتباهاتی را تجربه نموده است، در مطلب پیش رو جی ال ایکس از نگاه برندسازی و مدیریت برند مورد نقد و بررسی قرار خواهد گرفت و در انتها پیشنهاداتی مطرح خواهد شد.

انتخاب نام برند:

جی ال ایکس شما را به یاد چه چیزی می اندازد؟ خودروی جی ال ایکس یا گوشی جی ال ایکس؟
اولین اشتباه شرکت ارتباط همراه گویا اروند، انتخاب اشتباه نام برند بوده است، گوشی جی ال ایکس زمانی به بازار ایران معرفی شد که بسیاری از افراد با شنیدن این نام یاد خودرو می افتادند و شرکت تولید کننده به جای آنکه با فرایندهای برندسازی به این نام معنا دهد مجبور شد تا در مرحله اول برداشت افراد از شنیدن این نام را تغییر دهد که این مساله عملاً هزینه‌های برندسازی جی ال ایکس را افزایش و تأثیر آن را کاهش داده است، ضمن اینکه این نوع نام گذاری از همان ابتدا حامل این پیام بود که: با کپی شروع کردیم!

یافتن جایگاه برند:

چنانچه جی ال ایکس میخواست بدون داشتن مزیتی چشمگیر با بهترین برندهای تولیدکننده تلفن همراه در دنیا رقابت کند به احتمال زیاد به مرگی زودرس محکوم می شد.
جی ال ایکس بیش از هر چیز دیگری در تبلیغات خود بر این عبارت تأکید می کند: اولین تولید کننده تلفن همراه در ایران، از نظر یک خریدار مهمترین چیزی که جی ال ایکس را از سایر برندهای تولیدکننده گوشی متمایز می‌کند همین ایرانی بودنش است، بنابراین جی ال ایکس جایگاهی را هدف گرفته که باید هدف می گرفت، هرچند هنوز به شعاری دلنشین در این زمینه دست نیافته، چونان زمزم که میگفت: ذائقه ایرانی، نوشابه ایرانی

جایگاه سازی برند:

بعد از انتخاب صحیح جایگاه، نوبت به جایگاه سازی می رسد، با وجود اینکه جی ال ایکس جایگاه خوبی را هدف گرفته اما در جایگاه سازی اشتباهاتی را تجربه نموده است، اولین اشتباه باز هم به انتخاب نام برند بر می گردد، چطور می‌توان با نامی که یادآور صنعت خودروی فرانسه است از ایرانی بودن حرف زد؟ چرا نام اولین تلفن همراه ایرانی متشکل از عبارت General Luxe است؟
و چرا جی ال ایکس برای انتخاب نام محصولات خود همواره از نام هایی به زبان انگلیسی بهره می برد؟
Be One – Best – G1 Middle – G1 Twins – Snowy
یک گوشی ایرانی باید هم از روی نام و هم به جهت سبک طراحی محصول به راحتی در میان سایر برندهای گوشی تشخیص داده شود، اما متأسفانه در طراحی گوشی های جی ال ایکس نه تنها اثری از ایرانی بودن به چشم نمی‌خورد بلکه حتی یک سبک خاص طراحی نیز مشاهده نمی‌شود، بنابراین طبیعی است که برخی از منتقدان، جی ال ایکس را از لحاظ ظاهری تقلیدی از سایر برندها بدانند.

آرم:

لوگو نیز همانند نام می بایست متناسب با جایگاه هدف گیری شده طراحی گردد، جی ال ایکس دو لوگو دارد، لوگوی اصلی که روی محصولات نقش بسته و با حروف لاتین است و لوگویی نیز با حروف فارسی، اینکه لوگو با حروف لاتین نسبت به لوگوی فارسی تقدم دارد اشتباه دیگر جی ال ایکس در جایگاه سازی است، از طرفی لوگوی فارسی از لحاظ طراحی ضعیف‌تر از لوگوی اصلی جی ال ایکس است.

مساله دیگر عدم استفاده صحیح از لوگو است، به طور مثال اگر به وبسایت جی ال ایکس مراجعه کنید خواهید دید که لوگوی جی ال ایکس در طرح ها و رنگ‌های مختلف موجود است، در وبلاگ جی ال ایکس طرحی متفاوت با رنگ سفید دارد، در بالای سایت رنگ قرمز به خود گرفته و در برخی تصاویر سایت نیز به رنگ آبی در آمده است، پیام تغییر رنگ و تنوع طرح لوگو برای مشتری چیزی نیست جز عدم ثبات و پایداری برند.

تبلیغات اخیر جی ال ایکس در صدا و سیما:

جی ایکس اخیراً در تبلیغات تلویزیونی صحبت از کاهش جدی قیمت ها را به میان آورده است، اما چرا جی ال ایکس قیمت هایش را کاهش می دهد؟ این سؤالی است که در ذهن مخاطب ایجاد می شود، عده‌ای بدبینانه ترین حالت را در نظر گرفته و می گویند: چون دارد ورشکست می‌شود حراج کرده است، عده‌ای نیز اینطور برداشت می‌کنند که چون جی ال ایکس از لحاظ کیفیت توان رقابت با برندهای جهانی را ندارد می‌خواهد از نظر قیمت رقابت کند.
از طرفی جی ال ایکس با این تبلیغ کاری میکند که داشتن گوشی جی ال ایکس در بین مردم نشانه ای از قدرت خرید پایین صاحب گوشی قلمداد شود، و این نگاه در شرایطی که برخی از افراد برای نشان دادن قدرت خرید بالای خود اقدام به خرید گران ترین برندها می‌کنند بدترین چیز است، نمی‌دانم جی ال ایکس با این تبلیغ آیا فروشی هم داشته است یا نه، فرقی هم نمی‌کند چون در بهترین حالت جی ال ایکس به ازای فروشی که داشته برند خود را در معرض آسیب رها کرده است.
اگر این پیام به تبلیغ تلویزیونی جی ال ایکس اضافه می‌شد نتیجه طور دیگری بود: از آنجاییکه که ما تولیدکننده ی ایرانی هستیم توانسته ایم قیمت ها را کاهش دهیم.
با همین یک جمله مخاطب به جای اندیشیدن در مورد علت ارزانی جی ال ایکس با توجه به افزایش اخیر قیمت دلار می گفت: تولید کننده ایرانی از جیب من حمایت می‌کند، من هم از او حمایت خواهم کرد.
ساخت تبلیغ نیز باید در راستای جایگاه سازی باشد.

در تبلیغات دیگری جی ال ایکس با معرفی یکی از گوشی های خود مزیت آن را اینطور بر می شمرد: راحت در جیب جا می‌شود و  راحت از جیب بیرون می آید.
یکی از دوستان تعریف میکرد که اولین گوشی موبایلی که خریدم به‌قدری بزرگ بود که وقتی آن را در جیبم می گذاشتم نیمی از آن از جیب بیرون میزد.
چندین سال پیش تولیدکننده های تلفن همراه بر سر کوچک کردن سایز آنقدر با هم رقابت کردند که سایز تلفن همراه با جیب لباس کودکان هم همخوانی پیدا کرد و سپس مجدداً گوشی ها بزرگ شدند و رقابت بر سر کاهش سایز فراموش شد، حالا جی ال ایکس بعد از سالها دوباره در همان فضا به دنبال مشتری می گردد؟
اگر جمله ی «جی ال ایکس راحت تو جیب جا میشه» رو در گوگل جستجو کنید متوجه خواهید شد که عدم تناسب تبلیغ پخش شده با نیازهای بازار زمینه‌ساز تولید لطیفه و شادی مردم شده است.

ایرانی یا چینی:

پیش از نگارش و انتشار این نقد با یکی از فروشندگان تلفن همراه در تهران صحبت کرده و در مورد قیمت و کیفیت گوشی های جی ال ایکس از او پرسیدم، قیمت را حفظ نبود و از لیست نگاه کرد و زمانی که صحبت از کیفیت شد فقط به این اشاره نمود که این‌ گوشی چینی است و کیفیتش نیز در همین سطح است، ایران که نمی‌تواند گوشی تولید کند…
منظور بنده این نیست که فروشنده مذکور الزاماً تشخیص درستی داشته و جی ال ایکس در تبلیغاتش صادقانه عمل نکرده است، موضوع این است که نگاهی که یک فروشنده نسبت به جی ال ایکس دارد به سرعت و با قوت در بین خریداران گوشی منتشر خواهد شد اما چرا یک فروشنده چنین دیدگاهی نسبت به گوشی تولید داخل پیدا کرده است؟
ضعف جی ال ایکس در جایگاه سازی زمینه‌ساز چنین دیدگاهی است، شما اگر برند جی ال ایکس را نشناسید و در هنگام خرید، این گوشی را در ویترین ببینید از کجا باید متوجه شوید که این گوشی ایرانی است؟
وضعیت جی ال ایکس با وضعیت شرکتی چون گلدیران قابل مقایسه است، وقتی تلویزیون ال جی می خریم، لوگوی اصلی‌اش با حروف لاتین است و لوگوی فارسی‌اش صرفاً در تبلیغات و بسته بندی استفاده می شود، نامش مخفف عبارت life’s good است، و فقط تبلیغات، فروشندگان و نیروهای پشتیبانی اش ایرانی هستند، وقتی جی ال ایکس به عنوان یک برند ایرانی شبیه به یک برند وارد کننده است، خود به خود جایگاهش در ذهن مخاطب نیز به سمت جایگاه وارد کننده نزدیک خواهد شد و طبیعی است که فروشنده موبایل دچار تشخیص اشتباه گردد.

شاید بگویید ال جی نیز با وجود آنکه کره ای است اما نام برندش را متناسب با زبان بین‌المللی انتخاب کرده و موفق هم شده پس چرا انجام این کار توسط جی ال ایکس اشتباه است؟
پاسخ این است که جایگاهی که این دو برند برای خود برگزیده اند متفاوت می باشد.

پیشنهادهایی برای جی ال ایکس

انتخاب نام برای گوشی های نسل جدید:

شرکت ارتباط همراه گویا اروند این فرصت را دارد که برند جی ال ایکس را برای گوشی های کلاسیک خود استفاده کرده و جهت گوشی های هوشمند برندی جدید خلق نماید، نام جدید، لوگوی جدید، جایگاه جدید و پیامی جدید برای محصولات هوشمند این شرکت.
شرکت ارتباط همراه گویا اروند جهت پیشگیری از آنچه در روند برندسازی جی ال ایکس روی داده است، می‌تواند یک مسابقه اینترنتی برای انتخاب نام برند تدارک دیده و نهایتاً با برگزاری یک همایش عمومی، نام منتخب را اعلام نموده، از بهترین پیشنهادها تقدیر کرده و با معرفی محصولی که قرار است این نام را به خود بگیرد، خبرسازی نماید.
در گذشته برخی از برندهای مطرح بین‌المللی برای انتخاب نام محصول جدیدشان افرادی را جهت تحقیق و بررسی و جمع آوری نام های پیشنهادی مردم به شهرهای مختلف می فرستادند و حالا با وجود اینترنت این امکان میسر شده است تا برندها هزینه ی انتخاب نام را برای برگزاری یک مسابقه صرف نموده و ضمن دست یافتن به نتیجه‌ای بهتر، خبرسازی هم بکنند.
نیکوست اگر برند جدید این شرکت بتواند به جای تولید محصولات متنوع و گیج‌کننده روی یک محصول هوشمند که با سبکی جدید و متفاوت ساخته و آراسته شده است تمرکز نموده و برای بهبود تک محصول خویش تلاش نماید.

انتخاب رنگ برند و طراحی لوگو برای برند جدید:

بهتر است یک رنگ مناسب برای برند جدید انتخاب شده و طراحی لوگو نیز همچون انتخاب نام برند بهانه‌ای برای تعامل با هموطنان و خبرسازی قرار بگیرد.

تبلیغات تلویزیونی:

چنانچه در تبلیغات تلویزیونی جی ال ایکس، تصاویری از روند تولید آن به دست متخصصان ایرانی منتشر شود و مردم متوجه شوند که با خرید تلفن همراه ایرانی برای چند نفر به طور مستقیم و غیرمستقیم تولید اشتغال می‌شود، حمایت عمیق‌تری از هموطنانشان خواهند کرد.
از طرفی می بایست برای پیشگیری از اشتباهات ساخت تبلیغ از مشاوره کارشناسان برندسازی و بازاریابی بهره برد.

وبسایتی قوی تر:

وبسایت جی ال ایکس یک وبسایت معمولی است در حالی که می‌تواند محلی برای تعامل، مرجعی برای پشتیبانی و همچنین جایی برای سفارش آنلاین گوشی های جی ال ایکس باشد.

استفاده از نقطه ضعف رقبای خارجی:

اما مهمترین عاملی که شرکت ارتباط همراه گویا اروند می‌تواند از آن برای جایگاه سازی برندهای خود و افزایش تمایل مردم برای خرید کالای ایرانی از آن بهره برداری نماید استفاده از نقطه ضعف رقبای بین‌المللی است، برخی از آن‌ها در ایران نمایندگی ندارند، برخی نیز فاقد پشتیبانی و گارانتی های قابل اعتمادند و فرصتشان برای تعامل با بازار ایران کمرنگ است، این‌ها همان نقاطی است که باید به نقاط قوت برند جی ال ایکس و برند آینده شرکت ارتباط همراه گویا اروند تبدیل شوند.

به امید آنکه جی ال ایکس پس از رسیدن به جایگاه مورد نظرش در کشور، با دستی پر، برای رقابت با بهترین برندهای تلفن همراه در دنیا، مجدداً جایگاه یابی نماید.

یادآوری: این نقد صرفا جهت حمایت از برند جی ال ایکس و بهانه ای برای آموزش می باشد و پیش از انتشار در نامینیک برای ایمیل Servicesinfo@glxphone.com ارسال شده است.

• در رابطه با همین مطلب مطالعه فرمایید: چرا اپل شبانه به چین سفر نکرد؟
• مطلب فوق در 24 دیماه 91 یعنی قبل از تولد نامینیک در سایت نردبان(برادر نارنجی) منتشر شده بود.